Orientacja przestrzenna w Rabce-Zdroju
Treści bloków tematycznych: świadomość sensoryczna, schemat ciała, relacje między przedmiotami, architektura budynku i poruszanie się, realizujemy zgodnie z zasadą stopniowania trudności, a priorytety uwarunkowane są przez funkcjonalne następstwa niepełnosprawności w sferze osobistej i społecznej.

Celem nauczanych i kształconych przez nas sprawności motorycznych, sensorycznych, związanych z pojęciami i z poruszaniem się jest:
- kształcenie prawidłowej postawy,
- korekta wad chodu,
- wyrabianie dynamiki sylwetki,
- rytmiczny krok,
- poruszanie się w linii prostej,
- rozwijanie sprawności ruchowych,
- wzmacnianie mięśni,
- rozwijanie koordynacji ruchowej,
- lokalizacja,
- rozróżnianie dźwięków
- rozróżnianie dotykowe faktur – ręce i podłoża – stopy,
- wskazywanie i nazywanie części ciała,
- wyprowadzanie kierunków od osi ciała,
- dotykowe rozróżnianie kształtów i rozmiarów,
- kształcenie poczucia odległości,
- ustalanie własnej pozycji względem innych przedmiotów i relacji przestrzennych między nimi,
- nauka technik poruszania się z przewodnikiem,
- techniki nawigacyjne,
- wykonywanie zwrotów z punktem odniesienia,
- zapoznawanie się z nowym pomieszczeniem,
- szukanie upuszczonego przedmiotu,
- wykrywanie i omijanie przeszkód,
- nauka technik z długą białą laską – najczęściej technika stałego kontaktu z końcówką rolling-ball; w indywidualnych przypadkach, gdy funkcjonalne następstwa złożonej niepełnosprawności nie są przeszkodą, uczymy techniki dwupunktowej, która wymaga zdolności koordynacji ruchowej, regulacji napięcia mięśniowego, autokontroli i kontroli środowiska zewnętrznego.
Zajęcia z orientacji przestrzennej
Treści bloków tematycznych: świadomość sensoryczna, schemat ciała, relacje między przedmiotami, architektura budynku i poruszanie się, realizujemy zgodnie z zasadą stopniowania trudności, a priorytety uwarunkowane są przez funkcjonalne następstwa niepełnosprawności w sferze osobistej i społecznej.
Cele szczegółowe sprawności dostosowujemy do możliwości psychofizycznych oraz potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów. Dostosowanie takie obejmuje: zakres treści programowych, wybór technik i ich modyfikacje, poziom trudności, metodę i środki dydaktyczne.
Środowisko i metoda
Korzystamy z wybranych rozwojowych materiałów M. Montessori do kształcenia zmysłów w przygotowanym otoczeniu znanym zamkniętym, które jest pierwszym środowiskiem nauki korzystania z punktów i wskazówek orientacyjnych dotykowych, dźwiękowych, zapachowych.
Stosujemy poznawcze metody bezwzrokowego oglądu dotykowego: demonstracja dotykowo-kinestetyczna, metoda sterowania rękami, ręce pod ręce, dotyk obejmujący w rozpoznawaniu kształtów i opuszkami palców do sczytywania grafiki dotykowej. Posługując się szablonami i modelami uczymy prostych schematów ruchowych i złożonych ruchów funkcjonalnych. Uzupełnieniem oglądu dotykowego jest opis, komunikat, sygnał werbalny lub dźwiękowy. Posługujemy się modelem skrzyżowania, który jest wzrokowo-dotykowo-kinestetyczną wskazówką w korzystaniu z koncepcji diagnozowania dziecięcych kompetencji w zakresie orientacji przestrzennej prof. E.Gruszczyk-Kolczyńskiej i E. Czaplewskiej. Koncepcja ta uwzględnia stadia rozwoju umysłowego wg J. Piageta i ustalenia L. Wygotskiego dotyczące strefy najbliższego rozwoju. W nauce pojęć przestrzennych i kształceniu schematów ruchowych wykorzystujemy elementy rytmiki Dalcroze`a. Ruchowa realizacja motywów rytmicznych wzbogacona dźwiękowymi rekwizytami cieszy się dużym powodzeniem i pozwala w zabawowej konwencji realizować żmudny niekiedy trening dotykowo-przedsionkowo-kinestetyczny. Zajęcia prowadzimy w budynku, na terenie szkolnym, na terenie miasta, w indywidualnych przypadkach podczas wyjazdów do Krakowa.
Orientacja przestrzenna jest zagadnieniem interdyscyplinarnym, a metodyka orientacji wciąż się rozwija. W kreatywnym podejściu do rozwoju naszych uczniów podczas dni otwartych 2013/14 zasygnalizowaliśmy temat konwencji dotyczących relacji „Wyżej – niżej, czy dalej – bliżej”, co ma bezpośredni związek z orientacją na stoliku ucznia. W kolejnym spotkaniu planujemy zająć się tematem inwersji statycznych i dynamicznych.
Wsparcie rozwoju dziecka z wieloraką niepełnosprawnością udaje się nam dzięki pracy w zespole specjalistów, nauczycieli szkolnych i wychowawców w internacie.
W planowaniu efektywnej pracy z dzieckiem korzystamy z dobrych opracowań metodycznych:
- Program rehabilitacji w zakresie orientacji i poruszania się niewidomych i słabowidzących dzieci z dodatkowo ograniczoną sprawnością – R. K. Harley, T. Wood, J. B. Merbler
- Orientacja przestrzenna i poruszanie się niewidomych oraz słabowidzących – J. i J. Kwapiszowie
- Orientacja i techniki poruszania się – przewodnik dla praktyków – E. Hill, P.Ponder
- Uwagi do programu zajęć z orientacji i poruszania się niewidomych z opóźnionym rozwojem umysłowym Bryant N. W., W.A. Jansen (materiały tyflologiczne 4,1986)
- Nauczanie niewidomych dzieci rysunku – A. Chojecka, M. Magner, E. Szwedowska, s. E. Więckowska FSK
- Idee – metody – inspiracje: Zrozumieć Montessori – M. Miksza
Twój gest ma ogromne znaczenie!
Tylko jedno kliknięcie dzieli Cię od wsparcia dalszej działalności Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi!